Η Δημοκρατία σε κίνδυνο

Τα σοβαρά ζητήματα που εγείρονται για τη Δημοκρατία από το διπλό σκάνδαλο των παρακολουθήσεων και της συγκάλυψης, αλλά και γενικότερα τις οπισθοχωρήσεις σε επίπεδο δημοκρατικών ελευθεριών και δικαιωμάτων μέσα στο δυστοπικό πλαίσιο του νεοφιλελευθερισμού συζήτησαν οι βουλευτές της Α΄ Αθήνας του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. και μέλη της Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής για το σκάνδαλο των υποκλοπών Νίκος Βούτσης, Δημήτρης Τζανακόπουλος και Νίκος Φίλης στην εκδήλωση που διοργάνωσε η Νομαρχιακή Επιτροπή Α΄ Αθήνας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία στην αίθουσα εκδηλώσεων του Μουσείου Αντιδικτατορικής Δημοκρατικής Αντίστασης (πρώην ΕΑΤ-ΕΣΑ), στο Πάρκο Ελευθερίας, με θέμα «Η Δημοκρατία σε κίνδυνο»

Της Κατερίνας Μπρέγιαννη από την εφημερίδα «Η Αυγή»

Νίκος Βούτσης: Σκοπός των παρακολουθήσεων η χειραγώγηση

Στο μεγάλο πλήγμα που έχει υποστεί η Ελληνική Δημοκρατία από το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων των πολιτικών, δημοσιογράφων και πολιτών, καθώς και από το σκάνδαλο της συστηματικής συγκάλυψης αναφέρθηκε ο τ. πρόεδρος της Βουλής, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., Νίκος Βούτσης. Ωστόσο, όπως είπε, «δεν θα πρέπει να επιτρέψουμε να υπάρξουν μη ανατάξιμες για τη Δημοκρατία καταστάσεις». Αποτελεί, όπως είπε, ένα ζήτημα πολύ δύσκολο και διεθνώς λόγω των μεγάλων τεχνολογικών επιτεύξεων που δίνουν τεράστιες δυνατότητες πλέον για παρακολούθηση πολιτών, κομμάτων, διεργασιών, κινημάτων είτε από μυστικές υπηρεσίες είτε από τον κόσμο της αγοράς.

Το σύνταγμα είναι πάρα πολύ σαφές, όπως εξήγησε ο Ν. Βούτσης, στο άρθρο 19 για τις παρακολουθήσεις και για άλλα δικαιώματα. Υπάρχει, επίσης, και το άρθρο 25, το οποίο λέει ότι «το κράτος, οι δημόσιες υπηρεσίες, οι κρατικοί οργανισμοί, άρα και η εκτελεστική εξουσία προφανώς έχουν την υποχρέωση να διαφυλάττουν και να προφυλάσσουν τους πολίτες από οποιαδήποτε προσπάθεια απέναντι στις ελευθερίες και στα δικαιώματά τους». Όμως, σαν να μη συμβαίνει τίποτα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης λέει στον Νίκο Ανδρουλάκη να πάει στη Δικαιοσύνη.

«Προσπαθούν μαζί με τον φόβο και την εξατομίκευση να περάσουν και άλλες έννοιες σαν αυτονόητες, ενώ είναι αδιανόητες» είπε χαρακτηριστικά ο Ν. Βούτσης αναφερόμενος στο απόρρητο ή στην ιδέα ότι υπάρχουν ανέλεγκτες υπηρεσίες, καθώς και ότι το νόημα της εθνικής ασφάλειας είναι κάτι που κατά το δοκούν κάθε υπηρεσία μπορεί να το ορίζει και για τον εαυτό της. Δηλαδή, «προσπαθούν ο κόσμος να θεωρήσει πως είναι μια φυσιολογική υπόθεση το κράτος, οι πολυδαίδαλες υπηρεσίες να τον παρακολουθούν χωρίς να έχει κανένα δικαίωμα πρόσβασης στο γιατί έγινε κάτι τέτοιο».

Ποιος ήταν ο λόγος, όμως, που το καθεστώς Μητσοτάκη επιδόθηκε σε εκτεταμένες παρακολουθήσεις; «Η χειραγώγηση της πολιτικής ζωής του τόπου. Θέλανε να ελέγξουν τις πολιτικές εξελίξεις και ταυτόχρονα να θωρακιστεί το καθεστώς» υπογράμμισε ο Ν. Βούτσης και πρόσθεσε ότι στόχος της προσπάθειάς τους αυτής ήταν «να μην κινητοποιείται ο κόσμος, να μην υπάρχουν κινήματα αντίστασης, να μην υπάρχει δυνατότητα ρεαλιστική για επάνοδο στη διακυβέρνηση προοδευτικών δυνάμεων και ιδιαίτερα της Αριστεράς με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ».

Δημήτρης Τζανακόπουλος: Δημιουργούνται τετελεσμένα

Στο σκάνδαλο των υποκλοπών είναι σαφή τα πράγματα, υποστήριξε ο Δημήτρης Τζανακόπουλος, καθώς, όπως είπε, κανείς δεν πιστεύει ότι το Predator δεν χρησιμοποιείται από την ελληνική κυβέρνηση και την ΕΥΠ, αλλά μόνο από ιδιώτες, ή ότι εδώ δεν είχαμε να κάνουμε με τη χρήση και την αξιοποίηση πληροφοριών που προέρχονταν από το Predator από την ελληνική κυβέρνηση και την ΕΥΠ. Δεν πρόκειται, δηλαδή, για δύο διαφορετικά πράγματα, όπως λέει το υπερασπιστικό αφήγημα της κυβέρνησης Μητσοτάκη. «Έχουμε να κάνουμε με μία και την αυτή παρακολούθηση. Όπου δεν έπιανε το Predator έπιαναν οι επίσημες επισυνδέσεις» τόνισε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, εκτιμώντας πως και οι ποινικές ευθύνες είναι δεδομένες.

Ειδικότερα, όμως, αναφέρθηκε στο απόρρητο, όπως αυτό χρησιμοποιήθηκε ως όχημα για το σκάνδαλο της συγκάλυψης. Όπως εξήγησε, το απόρρητο είναι «καθήκον εχεμύθειας που έχουν στελέχη της ΕΥΠ, ο διοικητής της ΕΥΠ, η αρμόδια εισαγγελέας της ΕΥΠ για όσα συντελούνται στο πλαίσιο της υπηρεσίας τους και αυτό αποτυπώνεται στον νόμο. Το καθήκον εχεμύθειας έναντι ποιου μπορεί να αντιταχθεί; Έναντι οποιουδήποτε τρίτου, έναντι ξένων μυστικών υπηρεσιών, έναντι Ελλήνων ιδιωτών ή άλλων υπηρεσιών της Δημόσιας Διοίκησης. Έχουν το δικαίωμα να αντιτάξουν το καθήκον εχεμύθειας ή το απόρρητο έναντι της ελέγχουσας Αρχής τους, δηλαδή της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών; Ή να το αντιτάξουν στο ελληνικό Κοινοβούλιο και δη στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας ή στην Εξεταστική Επιτροπή, που αποτελεί την ανώτατη μορφή άσκησης κοινοβουλευτικού ελέγχου;».

Η σκέψη αυτή καταλήγει στο εξής παράδοξο: «Έστω ότι ο διοικητής της ΕΥΠ έκανε πρόταση στον αρμόδιο για την ΕΥΠ εισαγγελέα να παρακολουθηθεί το σύνολο των τηλεφώνων των Ελλήνων βουλευτών, του πρωθυπουργού, της Προέδρου της Δημοκρατίας, των Σωμάτων Ασφαλείας κ.λπ. Όταν θα έφτανε η ώρα να κληθούν ενώπιον της Βουλής για να δώσουν απαντήσεις για τους λόγους των επισυνδέσεων, η απάντηση θα ήταν: Δεν δικαιούστε να ξέρετε γιατί έχουμε απόρρητο». Άρα, θα καταλήγαμε, σύμφωνα με τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., στο απόλυτο παράλογο «όπου δημιουργείται μια κρατική οντότητα που λειτουργεί ως νησίδα ανέλεγκτη από οποιαδήποτε διαδικασία εντός της Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας. Πρόκειται για τον ορισμό του ολοκληρωτισμού. Τον ορισμό της κατάργησης της Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας».

Τέλος, αναφέρθηκε στο παράδειγμα των ΗΠΑ, όπου υπάρχει η σύγκρουση εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας και η νομοθετική εξουσία λέει στην εκτελεστική ότι δεν μπορεί να κρατάει απόρρητες πληροφορίες αποφεύγοντας τον έλεγχο του Κογκρέσου. «Ο παραλογισμός στην Ελλάδα είναι ότι τον ισχυρισμό της εκτελεστικής εξουσίας υπέρ του απορρήτου η νομοθετική όχι μόνο τον αποδέχθηκε, αλλά υπερθεμάτισε λέγοντας ότι δεν έχουμε δικαίωμα να ξέρουμε. Δημιουργούνται, δηλαδή, τετελεσμένα που κινδυνεύουν να μην είναι ανατάξιμα».

Νίκος Φίλης: Κατασκοπευτικός καπιταλισμός

«Οι υποκλοπές ανακαλούν μνήμες παρακράτους και ΕΡΕ του 1960» είπε ο Νίκος Φίλης, όμως πρόσθεσε ότι θα ήταν «λάθος να μείνουμε σε μια επιφανειακή ανάγνωση ενός σύνθετου φαινομένου που ονομάζεται κράτος επιτήρησης και κατασκοπευτικός καπιταλισμός». Και συνέχισε εξηγώντας πώς λειτουργεί: «Κατασκοπεύουν τα πάντα, όχι μόνο τις πολιτικές ιδέες και δραστηριότητες, αλλά κυρίως την καθημερινότητα του πολίτη και μετατρέπουν τις καθημερινές του συνήθειες σε εμπόρευμα. Φτιάχνουν εξατομικευμένο προφίλ του πολίτη καταναλωτή ώστε να αποσπάσουν την ψήφο του».

Ο αυταρχικός κρατισμός για τον οποίο είχε μιλήσει ο Πουλαντζάς αναφερόμενος στο ανεξέλεγκτο φώλιασμα των μεγάλων ιδιωτικών συμφερόντων μέσα στο κράτος επεκτείνεται σε συνθήκες διάλυσης των συλλογικοτήτων και θριάμβου του ατομισμού. Σε συνθήκες εμπορευματοποίησης της πολιτικής και θριάμβου της απολιτικότητας ή της αντιπολιτικής. Σε αυτόν τον βάλτο ψαρεύει η Ακροδεξιά και ενισχύεται ο ακραίος κοινωνικός συντηρητισμός, όπως εξήγησε ο Ν. Φίλης.

Η κρίση της Δημοκρατίας σήμερα είναι βαθύτερη και αντανακλά την κρίση εκπροσώπησης και συγκρότησης κοινωνικών υποκειμένων και γενεών. Δηλαδή, αντανακλά την ηγεμονία του νεοσυντηρητισμού, που όμως δεν είναι αδιατάρακτη, αλλά δέχεται αμφισβητήσεις και ρωγμές. «Ο λόγος περί Δημοκρατίας, σήμερα αναγκαίος όσο ποτέ άλλοτε, πρέπει να συνδυαστεί με το κοινωνικό ζήτημα» υπογράμμισε ο Ν. Φίλης.

Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ απαρίθμησε, επίσης, κάποιες από τις αντικοινωνικές μεταρρυθμίσεις στις οποίες προχώρησε η Ν.Δ. το 2019, που σάρωσαν τα εργασιακά δικαιώματα και εμπέδωσαν την εργασιακή επισφάλεια. Παράλληλα, η κυβέρνηση της Ν.Δ. κατά προτεραιότητα επιτέθηκε στη νεολαία: κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, πανεπιστημιακή αστυνομία, νόμος για διαδηλώσεις, ενοχοποίηση των νέων για τη μετάδοση της πανδημίας, επεισόδια στη Ν. Σμύρνη κ.ά.