Σαν κεραυνός εν αιθρία παρουσιάζονται οι ραγδαίες εξελίξεις στη Βόρεια Μακεδονία. Η δήλωση παραίτησης του Πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ βρήκε την ελληνική κυβέρνηση απορροφημένη μάλλον από τα μεγάλα προβλήματα της πανδημίας και της οικονομίας και σίγουρα εφησυχασμένη όσον αφορά τις επιπτώσεις της κυβερνητικής κατάρρευσης της κυβέρνησης των Σκοπίων. Για το ελληνικό πολιτικό σκηνικό η αποδοχή της συνθήκης των Πρεσπών άλλοτε σιωπηρά και άλλοτε φανερά και επίσημα από τον Μητσοτάκη θεωρήθηκε και το τέλος του λεγόμενου Μακεδονικού.

Από την άλλη όμως πλευρά των συνόρων η κατάσταση δεν είναι όμως ίδια. Ο 47χρονος Ζάεφ αρχηγός από το 2013 μέχρι πρόσφατα των σοσιαλδημοκρατών του SDSM και πρωθυπουργός από το 2017 της χώρας κατόρθωσε με τους υποψηφίους του να κερδίσει την περασμένη Κυριακή μόνο 16 Δήμους, από τους 42 που κέρδισε ο δεξιός αντίπαλος του Χριστιαν Μίτσκοσκι, επικεφαλής του VMRO (10 το αλβανικό Dui +13 άλλοι ). Το VMRO είχε πρωτοστατήσει στις κινητοποιήσεις ενάντια στη συνθήκη των Πρεσπών , με τους οπαδούς του να ντύνονται Μεγαλέξανδροι και να κυματίζουν σημαίες με τον ήλιο της Βεργίνας. Σημαίες που ενώ από τότε εξαφανίστηκαν , παρουσιάστηκαν ξανά μαζικά να κυματίζουν με τις νίκες των Δεξιών δημάρχων. Τους πανηγυρισμούς φυσικά, ακολούθησε και το αίτημα του VMRO για εθνικές εκλογές. Στο ίδιο μήκος κύματος και το κόμμα Λέβιτσα (που σημαίνει αριστερά) στραμμένο αποκλειστικά στους Σλαβομακεδόνες, είναι ταυτόχρονα εχθρικό και προς την Συνθήκη και προς τους Αλβανούς μειονοτικούς . Η Λέβιτσα που είδε την εκλογική της δύναμή να αυξάνεται ανάμεσα στους 2 εκλογικούς γύρους κάλεσε τους Δεξιούς σε μέτωπο ανατροπής των σοσιαλδημοκρατών, που όπως λένε, πρόδωσαν την Μακεδονία.

Μητροπολιτικός Δήμος Σκοπίων

Στον Δήμο των Σκοπίων αναμετρήθηκε ο προηγούμενος δήμαρχος των σοσιαλδημοκρατών Πέτρε Σιλέγκο με την Ντανέλα Άρσοφσκα στηριζόμενη από το VMRO. Στον πρώτο γύρο της 17 Οκτωβρίου έλαβαν 34,24% και 37,68% αντίστοιχα. Και ενώ φαινόταν ποιος έχει το προβάδισμα, και η ήττα γινόταν πολύ πιθανή , οι σοσιαλδημοκράτες προχώρησαν σε δυο ενέργειες που η μια χαρακτηρίζεται χειρότερη από την άλλη . –Αποκάλυψαν ότι η Ντανέλα και ο σύζυγός της Άγγελος διαθέτουν και βουλγαρικές ταυτότητες οπότε και την κατηγόρησαν ότι υπηρετεί συμφέροντα άλλης χώρας , το γεγονός όμως άφησε παγερά αδιάφορους τους ψηφοφόρους . -Παρουσίασαν τον Ζάεφ να απειλεί με παραίτηση εφ όσον χάσει τις εκλογές. Αυτό όμως προκάλεσε τα αντίθετα από τα επιθυμητά αποτελέσματα. Όλοι όσοι είχαν επιλέξει την αποχή χρεώνοντας στη κυβέρνηση την πανδημία τους χιλιάδες νεκρούς και τους ανεμβολίαστους , την ανεργία λόγω έλλειψης επενδύσεων ή που παριστάνουν τους βούλγαρους για να εξασφαλίσουν διαβατήρια της Ευρωπαικής Ένωσης και βλέπουν την ένταξη της Β. Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση να μετατρέπεται σε άπιαστο όνειρο, οδηγήθηκαν τελικώς στις κάλπες για να τον ανατρέψουν. Στον δεύτερο γύρο της 31ης Οκτωβρίου η Ντανέλα τελικώς προηγήθηκε με 13% λαμβάνοντας ποσοστό 54,67% .+3,5 ακυρα.

Με περιεχόμενο τα συνεχή εμπόδια που βάζει η ΕΕ στην ένταξη της Β. Μακεδονίας έγιναν και οι δηλώσεις του προέδρου της Σερβίας Βούτσιτς . Ο Σέρβος πρόεδρος βέβαια , προειδοποίησε όχι μόνο τον Ζάεφ αλλά όλες τις πολιτικές δυνάμεις ότι οι υποσχέσεις της Ευρώπης είναι απατηλές και έμμεσα έκανε πρόσκληση στην δική του ορθή πολιτική γραμμή των ίσων αποστάσεων μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ από την μια, και Ρωσίας και Κίνας από την άλλη . Εξ άλλου η σερβική ηγεσία είχε στηρίξει την άνοδο του Ζάεφ στην πρωθυπουργία, ιδιαιτέρως απέναντι στον διαβόητο πλέον και υπόδικο, πρώην πρωθυπουργό Γκρούεφσκι . Ο Γκρουέφσκι επι χρόνια πρωθυπουργός του VMRO διαφεύγει πλέον στην Ουγγαρία υπο την προστασία του πρωθυπουργού Ούρμπαν και η αντιπολίτευση έχει περιλάβει στις εξαγγελίες της την έκδοσή του στη Β. Μακεδονία. Στο μεταξύ οι σέρβοι συμπαραστάτες του Ζαεφ δοκίμασαν μεγάλη απογοήτευση όταν ο Ζάεφ ήταν από τους πρώτους που αναγνώρισαν το Κόσσοβο.

Η πολιτική μάχη στο Κουμάνοβο

Η αδυναμία όμως της κυβέρνησης Ζαεφ να εκπληρώσει τις υποσχέσεις της , είχε εμφανιστεί αρκετά νωρίτερα από την στιγμή που οι ψηφοφόροι , της γύρισαν την πλάτη στις δημοτικές εκλογές . Στο τελευταίο συνέδριο των σοσιαλδημοκρατών , ο τότε αλλά και νυν δήμαρχος του Κουμάνοβο, ήταν μεταξύ αυτών που άσκησαν δριμεία κριτική για την οικονομία , την ανεργία την έλλειψη εμβολίων, την διαφθορά και την ευρωπαϊκή προοπτική. Το αποτέλεσμα ήταν το χρίσμα στο Κουμάνοβο, να δοθεί στον Ολιβερ Ιλιέβσκι και όχι στον Μαξιμ Ντιμίτριεφσκι, ο οποίος όμως και επανεκλέχτηκε ως αντάρτης με 55% . Πίσω από αυτήν την αναμέτρηση οι αναλυτές διέκριναν την ανάμειξη-στήριξη του πρώην προέδρου της δημοκρατίας, πρωθυπουργού και ηγέτη των σοσιαλδημοκρατών Μπράνκο Τσερβενκόφσκι ο οποίος είχε άρει προ καιρού την εμπιστοσύνη του στον Ζαεφ. Πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι στη γειτονική χώρα, κόμμα της Ελίτ θεωρούνται οι σοσιαλδημοκράτες ενώ κόμμα του λαού οι δεξιοί εθνικιστές, που διατηρούν σχέσεις με τον Όρμπαν και τον Πούτιν.

Οι επόμενες ημέρες

Οι οπαδοί της συνθήκης των Πρεσπών αναρωτιούνται για το μέλλον . Επίσημα εκφράζουν τον φόβο τους ότι από τον Νικο – Νικόλα θα περάσουμε στο Μητς – Μητς . Δηλαδή από τον Νίκο Κοτζιά και τον Νικόλα Ντιμίτροφ , που ήταν υπουργοί εξωτερικών των ιστορικών πρωτεργατών της συνθήκης Τσίπρα και Ζαεφ , θα περάσουμε στην πρωθυπουργία των δυο αντιπάλων της Συνθήκης που υποσχέθηκαν την κατάργηση της . Δηλαδή του Μίτσκοσκι και του Μητσοτάκη .

Ωστόσο πρέπει να επισημάνουμε ότι παρόλες τις κραυγές του νέου Δημάρχου και των δημοτικών συμβούλων του Στιπ καθώς και των δημοτικών συμβούλων του Αεροντρόμ ότι ορκίζονται στο όνομα της Δημοκρατίας της Μακεδονίας και όχι της Βόρειας Μακεδονίας τόσο η Ντανέλα Άρσκοφσκα όσο και ο Μίτσκοσκι άρχισαν να βάζουν νερό στο κρασί τους . Δεν ταυτίστηκαν ούτε η μια ούτε ο άλλος με το καθεστώς Γκρουέφσκι, και επίσης γνωρίζουν καλά ότι κανένα κόμμα δεν συγκεντρώνει 50% στις εκλογές, οπότε όλοι χρειάζονται την συμμετοχή αλβανικών κομμάτων για σχηματισμό κυβέρνησης και όπως είναι γνωστό οι Αλβανοί στηρίζουν την Ευρωπαική προοπτική . Οι Αλβανοί ψηφοφόροι, από τη μια δεν στήριξαν τους υποψηφίους του Ζαεφ με ιδιαίτερο ζήλο αλλά από την άλλη τα αλβανικά κόμματα σύσσωμα είτε βρέθηκαν σε σφοδρή αντιπαλότητα μεταξύ τους, όπως στο Τέτοβο που ανα μετρήθηκαν δυο κόμματα που συμμετέχουν στη κυβέρνηση είτε άλλα που στήριξαν σοσιαλδημοκράτες ή δεξιούς υποψήφιους , όλοι μαζί στηρίζουν την υπάρχουσα κυβερνητική συμμαχία που οδηγεί προς την ΕΕ το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ και όχι μια συμμαχία ενάντια στη συνθήκη των Πρεσπών προς την Ουγγαρία του Όρμπαν και την Ρωσία του Πούτιν. Μάλιστα εμφανίζονται διατεθειμένοι , να εκχωρήσουν όλα τα εθνικά ιστορικά στοιχεία και τη γλώσσα της Β. Μακεδονίας που συγκροτούν την εθνική ταυτότητα στη Βουλγαρία στη προσπάθεια να αρθεί το βέτο.

Τις επόμενες ημέρες την παραίτηση του Ζαεφ πρέπει να ψηφίσει η παρούσα βουλή , κάτι όμως που δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο . Στο μεταξύ το όνομα του Νικολάε Ντιμίτροφ συζητιέται ως του πιθανότερου επόμενου πρωθυπουργού . Ερώτημα όμως παραμένει εάν ο Ντιμίτροφ θα είναι μεταβατικός πρωθυπουργός εως την διεξαγωγή του συνεδρίου των σοσιαλδημοκρατών ή θα συνεχίσει ως το τέλος της τετραετίας , για τα υπόλοιπα δηλαδή δυόμισι χρόνια . Κι αυτό γιατί ο προτεινόμενος πρωθυπουργός , ενώ είναι από τις προβεβλημένες προσωπικότητες της κυβέρνησης απόφοιτος του Κέιμπριτζ, πρώην πρεσβευτής στις ΗΠΑ και στη Ρωσία, υπηρέτησε πιστά επι χρόνια το VMRO από το οποίο και προέρχεται, ενώ συνεργάστηκε από το 2017 με το SDSM του οποίου έγινε μέλος το 2020. Και ενώ η πολιτική αστάθεια συνεχίζεται, την προηγούμενη εβδομάδα η Υπηρεσία Ενέργειας ανακοίνωσε ότι λόγω ελλείψεων, ξεκινούν επαναλαμβανόμενες διακοπές του ηλεκτρικού ρεύματος σ ολόκληρη την χώρα ενώ από την άλλη δύο αξιωματικοί των μυστικών υπηρεσιών συνελήφθησαν για εκβίαση επιφανών επιχειρηματιών.

Βερβέρης Γιώργος

Συντονιστής τμήματος Ευρωπαικής Πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ

Μέλος της Νομαρχιακής Επιτροπής ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Α’ Αθήνας

Πηγή: Μακεδονία της Κυριακής